حسرت سی ساله هواداران هرتا برلین

دیوار برلین و طرفدارانی در آن سوی دیوار

اختصاصی آسمونی

نوشته مهدی زارعی

در سال 2019 باشگاه هرتابرلین، دیواری نمادین را، روی خط میانه میدان استادیوم المپیک برلین درست کرد. دلیل این امر، سی امین سالگرد فرو ریختن دیواری بود که نه تنها بلوک شرق و غرب را برای چندین دهه از هم جدا کرده بود، بلکه حتی شهر برلین را هم به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کرده بود. طبیعی بود که این شرایط، روی هوادارای باشگاه هرتا برلین هم تاثیر گذاشته بود و بسیاری از آنها شانس دیدن بازیهای تیم محبوب خود را از دست داده بودند. اما دلیل این امر چه بود؟

برای دادن این پاسخ باید به بامداد یکشنبه 13 اوت 1961 سفر کرد. بعد از شکست آلمان در جنگ جهانی دوم، نیمه شرقی این کشور به شوروی داده شده بود و شوروی، دولتی کمونیستی در این سرزمین، روی کار آورد. آمریکا، بریتانیا و فرانسه هم اختیارِ بخش غربی آلمان را در دست داشتند و با متحد شدن بخشهای زیر نظر این کشورها، آلمان غربی در سال 1948 تشکیل شد. تنها شهر برلین به خاطر اهمیت استراتژیک خود، به صورت جداگانه به دو بخش تقسیم شده بود که بخش غربی آن، زیر نظر بلوک غرب بود و مثل یک جزیره در دل سرزمین های کمونیستی به نظر می رسید؛ جزیره ای که نزدیک ترین نقطه برای فرار از چنگال کمونیست ها بود.

تا سال 1961 بیشتر از 5 میلیون نفر از نیمه شرقی برلین به نیمه غربی این شهر رفتند تا به آلمان غربی مهاجرت کنند. این آمار، روز به روز بیشتر می شد؛ به گونه ای که در سال 1961 هر روز2 هزار نفر از برلین شرقی مهاجرت می کردند.

اما وقتی در روز 13 اوت، دیوار برلین به شکلی ناگهانی ساخته شد، راه فرار به غرب بسته شد. در این بین، هواداران هرتا هم نمی توانستند کاری بکنند. زیرا محل برگزاری بازیهای تیم محبوب آنها در سمت غرب دیوار برلین بود و در روزهایی که بازیها پخش تلویزیونی و رادیویی نداشت، تنها راه دیدن بازیهای هرتا، رفتن به ورزشگاه بود که آن هم از دست رفته بود.

با این حال، هیچ چیز مقابل عشق طرفداران قرار نمی گرفت. هر شنبه، وقتی زمان بازیهای هرتا می رسید، گروه انبوهی از طرفداران این تیم در بخش شرقی برلین، کنار دیوار می رفتند. ورزشگاه، چند صدمتر، در طرف غربی دیوار بود اما وقتی گلی به ثمر می رسید، صدای طرفداران حاضر در ورزشگاه، به این طرف دیوار می رسید. در آن زمان بود که هواداران پشت دیوار، خبردار می شدند که گل زده شده و فریاد شادی سر می دادند؛ بدون این که ثانیه ای از بازی را بتوانند تماشا کنند.

تا مدتی، تنها دلخوشی این هواداران، شنیدن فریاد طرفداران هرتا در آن سوی دیوار بود. اما کم کم مسوولان امنیتی بخش شرقی، مانع از چنین ازدحامهایی شدند. بازیهای هرتابرلین هم در سال 1963 از نزدیکی مرز به « المپیا اشتادیون» منتقل و تنها دلخوشی هواداران برلین شرقی هم از آنها گرفته شد.

تا مدتها هواداران بخش شرقی برلین و آلمان، تنها می توانستند به دیدن بازی تیمهای منطقه خودشان قناعت کنند. بسیاری از آنها هرگز نتوانستند مجددا بازی تیمهای بخش غربی آلمان را ببینند؛ مگر آنهایی که تا اندازه ای درآمد کسب می کردند تا بتوانند برای دیدن بازی های جام قهرمانان اروپا، به سایر کشورهای بلوک شرق سفر کنند.

سرانجام پس ازگذشت ربع قرن، دیوار برلین در نهم نوامبر 1989 فرو ریخت. اولین کار هواداران قدیمی این بود که بازی بعدی هرتا مقابل واتن شاید را تماشا کنند. 59 هزار تماشاگر به المپیا اشتادیون رفتند و موجب حیرت همه، حتی بازیکنان و مسوولان هرتا شدند.

اما دیدن بازیهای هرتا، بسیاری از آنها را ناامید کرد. معلوم بود در تمام این مدت، تیم محبوب آنها رشدی نکرده و به سرعت، آمار هواداران خانگی به 16 هزار نفر کاهش پیدا کرد.

اکنون هرتا، تیمی میانه جدولی در بوندس لیگاست، بدون این که کسی از بیرون دیوارهای ورزشگاه، مایل باشد بازیهای این تیم را دنبال کند.