21 فروردین؛ سالروز افتتاح حساب شماره 100 به فرمان حضرت امام خمینی (ره) و تأسیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1358 ه.ش)

حضرت امام ره در این پیام از ظلم و ستمی که در دستگاه رژیم پهلوی بر مردم محروم واقع شده بود اظهار تأسف کردند و فرمودند:

 نظام اسلامی چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد و این از حداقل حقوق هر فرد است که باید مسکن داشته باشد، همه محرومان باید خانه داشته باشند، هیچ کس در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسأله مهم چاره ای بیاندیشد و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند.

حضرت امام خمینی ره طی این فرمان، حساب 1000 را در تمامی شعب بانک ملی افتتاح فرمودند و پایه و اساس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی را بنا نهادند و برای رفع مشکل از مردم جهت همکاری دعوت نمودند. در واقع اصل این فرمان تاریخی بر دعوت همگانی به همکاری برای رفع این مشکل بود.

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بعد از فرمان امام ره شروع به فعالیت کرد و بنا به اقتصادی زمان، در اول انقلاب شروع به توزیع زمین در بین محرومان کرد و سپس بعد از شهریور سال 1372 و تشکیلل شورای عالی اداری، کار اصلی بنیاد که در آغاز در شهرها تمرکز یافته بود به روستاها و بازسازی مناطق آسیب دیده از حوادث طبیعی منتقل شد.

متن فرمان تاریخی امام خمینی (ره) در مورد افتتاح حساب 100 و تأسیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی 

بسم الله الرحمن الرحیم

ملت عزیز، برادران و خواهران دلیر مبارز ایدهم الله تعالی، اینک به مرحله حساسی از دوران انقلاب خود رسیده ایم، دوران سازندگی، دورانی که باید از ثمرات انقلابمان مردم محروم و ستمدیده ایرانن بهره مند شوند، دورانی که باید شکوه نظام عدل اسلامی را لمس کنید، دورانی که همه باید دست به دست هم بدهیم تا ریشه فقر را استضعاف را بر کنید، شما مردم شریف ایران در جریان مبارزه با استعمار و استثمار پیروزی بزرگی به دست آوردید و توانستید با اتکاء به خدای متعال و وحدت کله و مشارکت قشرها، بر طاغوت زمان غلبه کند و پشت ابرقدرتها را بلرزانید اکنون نیز باید خودیاری و همکاری برای مبارزه علیه فقر و محرومیت بسیج شوید و با تأیید الهی به نجات مردم مستضعف کمر همت ببندید.

در رژیم منفور پهلوی مسأله مسکن یکی از مصیبت بارترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند و چه بسا تمام عمرشان را زیرر بانکها و سودجویان و غارتگران به سر می بردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خود و فرزندانشان دست و پا کنند.

قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم بکلی از داشتن خانه محروم و در زوایای بیغوله ها و اطاقکهای تنگ و تاریک و خرابه ها به سر می برند و چه بسا قسمت مهمی از درآمد ناچیزشان را بایستیی برای اجاره آن بپردازند و این میراث شوم ملت ما باقی مانده و اکنون جامعه ما با چنین مصیبتی دست به گریبان است. نظام اسلامی چنین ظلم و چنین تبعیضی را تحمل نخواهد کرد و این از حداقل حقوق هر فرد است که باید مسکن داشته باشد مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند. همه محرومان باید خانه داشته باشند هیچ کس در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسأله مهم چاره ای بیندیشند و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند.

این جانب حسابی را شماره یکصد (1000) در تمام شعب بانک ملی افتتاح کرده و از همه کسانی که توانایی دارند دعوت می کنم که برای کمک به خانه سازی برای محرومان به این حساب پول واریز کنند و در هر محل از بین افراد صالح و مورد اعتماد گروهی حداقل مرکب از سه نفر از مهندسان و کارشناسان شهرسازی و خانه سازی و یک نفر روحانی و یک نفر نماینده دولت انتخاب شوند تا با صرفه جویی و دقت کامل خانه های ارزان قیمتی بسازند و در اختیار محرومان قرار دهند و در این طرح به هیچ وجه پولی در برابر خرید زمین پرداخت نشود. من امیدوارم همه کسانی که زمینهای وسیعی در اختیار دارند به این مهم اسلامی و انسانی کمک کنند و زمین در مناطق مرغوب و قابل سکونت در اختیار این طرح بگذارند و نیز هر کس که توانایی دارد و در تأمین انواع مصالح ساختمانی به این خدمت اسلامی کمک کند و نیروی کار و کارگری به طور وسیع به کار افتد و دولت نیز تصمیمات لازم را در تأمین آب و برق و آسفالت و وسایل ایاب و ذهاب و مدرسه و درمانگاه و دیگر نیازمندیهای عمومی فراهم سازد.

بنیاد مستضعفین: بنیاد مستضعفین نیز باید به کمک این طرح بشتابند و از اموال مصادره شده خاندان پهلوی و اطرافیانش در این طرح استفاده شود و نیز دولت باید در طرحهای اساسی و دراز مدتت خود برای حل این مشکل در سطح عموم طرحهایی تهیه کند و اکنون این یک تجربه تازه از بسیج نیروی ایمان جامعه در راه تعاون اسلامی و مبارزه با محرومیت است که ملت با توفیق الهی باید از آن نیز سرافراز درآید. من با کمال تواضع از ملت عزیز در این امر حیاتی استمداد می کنم و سلامت و سعادت همگان را خواستارم. روح الله الموسوی الخمینی 21/1/1358

اصول مربوط به مسکن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مشکلات و مصائب زیادی از رژیم ستمشاهی به جای مانده بود که از عمده ترین آنها نداشتن مسکن مناسب برای اکثر مردم بود و بجز عده معدودی که از مزایای شهرنشینی و رفاه دوران طاغوت بهره مند بودند اکثریت مردم فاقد مسکن بودند. در اطراف شهرها روز به روز بر تعداد زاغه نشینان افزوده می شد و مشکل مسکن و سرپناه برای مردم حادتر و نمایان تر می شد.

با پیروزی انقلاب اسلامی و تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران راجع به مسأله مسکن قوانین و تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران راجع به مسأله مسکن قوانین زیادی به تصویب رسید و به مشکل مسکن به عنوان حق مسلم هر خانواده ایرانی مطرح شده است. این اصول عبارتند از:

1- اصل سوم: (24/8/588) دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم، همه امکانات خود را برای امور زیر به کار برد. پی ریزی اقتصاد صحیح و عادلانه بر طبق ضوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه، و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه های تغذیه، مسکن و کار و بهداشت و تعمیم بیمه.

2 - اصل بیست و دوم: حیثیت جان و مال، حقوق و مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است مگر در مواردی که قانون تجویز کند.

3 - اصل سی و یکم: داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است. دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها که نیازمندترند، بخصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند.

4 - اصل چهل و سوم: برای تأمین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه کن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیازهای انسان در جریان رشد، با حفظ آزادگی او، اقتصاد جمهوری اسلامی ایران بر اساس ضوابط زیر استوار می شود:

(1) تأمین نیازهای اساسی: مسکن، خوراک، پوشاک، بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و امکانات لازم برای تشکیل خانواده برای همه. (2) تأمین رفاه و آسایش مردم که این اصول نشان دهنده اهمیت جایگاه مسکن در نظام جمهوری اسلامی به عنوان سرپناهی مطمئن برای مردم است که از ضرورتهای اولیه زندگی می باشد.

عملکرد بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تا سال 1375

بنیاد مسکن نهادی است مهم و برخاسته از متن انقلاب عالیه اسلامی که وظیفه دارد تا شبانه روز تلاش کند تا مشکل مسکن محرومان را با همکاری امت حزب الله و با توجه به فرمان حضرت امام ره و بیانات مقام معظم رهبری با سرعت بیشتری حل کند.

بنیاد مسکن به عنوان نهادی در راه سازندگی، اقدامات بسیار بزرگی را انجام داده است و برنامه های کلان دیگری را در دست اقدام دارد و در دوازده بخش مجزا مشغول فعالیت می باشد: بخش اول، طرحهای روستایی: به منظور کمک به احیای روستاها در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی و ایجاد زمینه توسعه و عمران و هدایت وضعیت کالبدی روستا، جهت بهبود مسکن روستاییان و خدمات زیست محیطی وو جلوگیری از ادامه روند مهاجرت و بالابردن سطح تولیدات کشاورزی تعداد 1153 طرح روستایی تهیه شده که اکثر آنها به مورد اجرا گذاشته شده است.

بخش دوم، بهسازی مسکن روستاییان: به منظور جلوگیری از اتلاف سرمایه های ملی در حوادث طبیعی، بهسازی مسکن روستاییان توسط بنیاد مسکن صورت می گیرد.

بخش سوم، سنددار کردن زمین مسکونی روستایی: در اجرای تبصره 71 قانون برنامه دوم در مورد سنددار کردن زمینهای مسکونی روستایی عملیات اجرایی طرح از سال 75 آغاز شده است.

بخش چهارم، واگذاری زمین مسکن روستایی: زمینهای واگذار شده روستایی و شهری تا پایان سال 1374 بالغ بر 0000، 190 قطعه با مساحت 000، 100، 67 متر مربع بوده است.

بخش پنجم، قرض الحسنه مسکن روستایی: بنیاد مسکن با هماهنگی مؤسسات اعتباری و بانکها اقدام به تأمین بخشی از اعتبار مورد نیاز مسکن روستاییان به صورت قرض الحسنه می نماید.

بخش ششم، بازسازی مناطق جنگزده: این فعالیت در حین جنگ از سال 1361 توسط بنیاد مسکن آغاز شده است. و صدها هزار واحد مسکونی بازسازی و نوسازی شده است.

بخش هفتم، بازسازی مناطق آسیب دیده از سوانح طبیعی مثل سیل و زلزه، و غیره

بخش هشتم، تولید انبوه مسکن ارزان قیمت در شهرها

بخش نهم، احداث مسکن محرومان

 بخش دهم، سازمان بنیاد بتن ایران وابسته به مسکن انقلاب اسلامی: بنیاد مسکن به منظور تأمین مصالح مقاوم و استاندارد مورد نیاز پروژه های خود در سطح کشور اقدام به احداث کارگاههای تولید مصالح ساختمانی کرده است. بخش یازدهم، مطالعات و تحقیقات و طرحهای منطقه ای: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با اعتقاد به ارتباط مستقیم ارتقای سطح کنونی تولیدات و خدمات با میزان سرمایه گذاری در امر تحقیقات اقدام به انجام پروژه های تحقیقاتی - کاربردی کرده است.

بخش دوازدهم، گزارشهای مرکز اطلاعات مقابله با سوانح طبیعی ایران وابسته به بنیاد مسکن: همزمان با بازسازی گیلان و زنجان، بنیاد مسکن با همکاری مشاوران و کارشناسان سازمان ملل و استادان و متخصصان دانشگاههای کشور کار پژوهش جهت کاهش خطرات ناشی از رویدادهای پیش بینی نشده را شروع کرده است.