وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از ارگان های دولتی است که فعالیت های مربوط به فیلم و سینما و تئاتر و موسیقی و ... را بر عهده دارد. اگر می خواهید با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشتر آشنا شوید این بخش آسمونی را تا پایان مطالعه نمایید چرا که به معرفی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می پردازیم.

معرفی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

وزارت فرهنگ و هنر:

در سال 1272 هجری قمری (1230 ه . ش) وزارت علوم تاسیس گردید.

وزارت علوم ابتدا به وزارت علوم و معارف تغییر نام یافته سپس در سال 1328 هجری قمری (1266 ه . ش) به وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه تغییر نام یافت این وزارتخانه وظایف آموزش و پرورش، فرهنگ و هنر، علوم و آموزش عالی و سازمان اوقاف را برعهده داشت.

در سال 1300 ه .ش شورای عالی معارف به منظور توسعه دوائر علوم و اشاعه معارف و فنون و رفع نقایص تحصیلات علمی و فنی تشکیل گردید.

در سال 1317 ه .ش به موجب مصوبه فرهنگستان ایران کلمه فرهنگ جایگزین کلمه معارف شد و وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه به وزارت فرهنگ تغییر نام داد.

در 24 آبان سال 1328 ه . ش اداره هنرهای زیبا بنا به مصوبه شورایعالی نگارش و هنرهای زیبا تشکیل گردید.

در تاریخ 2/11/1329 هجری شمسی اداره هنرهای زیبا به اداره کل هنرهای زیبای کشور تغییر مییابد. در وزارت فرهنگ تشکیل شد.

سپس بموجب مصوبه شورایعالی فرهنگ شورای عالی هنرهای زیبا تشکیل گردید.

در سال 1340 ه . ش هنرهای زیبای کشور برای پیشرفت هنر و ترویج آثار هنری و تشویق هنرمندان و احیاء هنرهای ملی تحت نظر نخست وزیر قرار گرفت.

در تاریخ آذرماه 1343 ه . ش وزارت فرهنگ و هنر تشکیل شد و به استناد آن قانون هنرهای زیبای کشور، اداره کل باستانشناسی، کتابخانه ملی، دایره رایزنیهای فرهنگی و اداره تالیف و ترجمه از وزارت فرهنگ منتزع و به وزارت فرهنگ و هنر منتقل شد.

در سال 1344 ه . ش تاسیس کتابخانه عمومی در تمام شهرها بر اساس قانون به عهده وزارت فرهنگ و هنر گذاشته شد.

در تیرماه سال 1346 ه . ش شورایعالی فرهنگ و هنر تاسیس شد.

در تاریخ 17/12/1357 بموجب مصوبه شورای انقلاب اسلامی وزارت فرهنگ و آموزش عالی از ادغام دو وزارتخانه «فرهنگ و هنر» و «علوم و آموزش عالی» تشکیل شد.

در سال 1359 واحدهای زیر از وزارت فرهنگ و آموزش عالی منتزع و در وزارت ارشاد اسلامی ادغام گردید.

• موزه هنرهای معاصر
• موزه آزادی
• مجموعه باغ فردوس
• اداره کل فعالیتهای هنری
• فرهنگسرای نوبها(به استثناء موزه سفالینه و آبگینه)
• اداره تالیف و ترجمه
• اداره کل تولید فیلم و عکس و اسلاید
• اداره کل همکاریهای سمعی و بصری
• اداره کل نظارت و نمایش فیلم
• اداره کل تحقیقات و روابط سینمایی
• دفتر ایرانی جوانان دوستدار موسیقی(ژونس موزیکال)
• ارکستر سمفونیک تهران
• تئاتر شهر وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی
• تالار رودکی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی
• تالار سنگلج وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی

 وزارت اطلاعات و جهانگردی:

در 11/4/1322 هجری شمسی اداره کل انتشارات و تبلیغات برای انجام امور تبلیغات در داخل و خارج از کشور تشکیل گردید که وظایف آن توسط رادیو، نشریات، تئاتر و فیلم و موسیقی انجام میشد.

در مورخ 27/12/1342 وزارت اطلاعات به منظور شناساندن تمدن و فرهنگ کشور و هدایت افکار عمومی و تمرکز کلیه امور و وسایل تبلیغاتی و انتشاراتی و بر اساس مصوبه مجلس شورای ملی اداره کل مذکور (اداره کل انتشارات و تبلیغات) به وزارت اطلاعات تغییر نام مییابد. کلیه وظایف و اختیارات اداره کل انتشارات و رادیو به این وزارت منتقل گردید.

در سال 1344 ه .ش سازمان جلب سیاحان تحت نظر مستقیم نخست وزیر تشکیل میشود.

در تیرماه 1346 ه.ش سازمان تلویزیون ملی ایران وابسته به وزارت اطلاعات تشکیل شد.

در سال 23/3/1350 سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران وابسته به وزارت اطلاعات تشکیل گردید و سازمان تلویزیون ملی ایران منحل میشود.

در سال 1353 سازمان جلب سیاحان به وزارت اطلاعات وابسته شد و وزارت اطلاعات و جهانگردی تشکیل میشود.

سازمانهای وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی عبارت بودند از:

الف) سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران

ب) شرکت سهامی چاپخانه وزارت اطلاعات و جهانگردی

ج) سازمان خبرگزاری پارس

د) مدرسه عالی خدمات جهانگردی و اطلاعات

ه) شرکت سهامی گشتها

و) شرکت سهامی تاسیسات جهانگردی

ز) شرکت سهامی مرکز خانههای ایران

ح)سازمان مراکز جهانگردی برای ورزشهای زمستانی

در سال 1358 بموجب اصل 175 قانون اساسی سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران زیر نظر مشترک قوای سه گانه قرار گرفت.

در تاریخ 21/1/1358 بموجب مصوبه شورای انقلاب اسلامی شرکت سهامی گشتها، شرکت سهامی تاسیسات جهانگردی، شرکت سهامی مرکز خانههای ایران و سازمان مراکز جهانگردی برای ورزشهای زمستانی در یکدیگر ادغام و سازمان مراکز ایرانگردی و جهانگردی وابسته به وزارت اطلاعات و تبلیغات (جهانگردی) تشکیل شد.

در 7/3/1358 وزارت اطلاعات و جهانگردی به وزارت ارشاد ملی تغییر نام یافت.

در 6/8/1358 مدرسه عالی خدمات جهانگردی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی منتقل گردید.

در 15/10/1358 امور حج و زیارت از سازمان اوقاف وابسته به نخست وزیری منتزع و وابسته به وزارت ارشاد اسلامی تحت نام سازمان حج و زیارت گردید.

در سال 1359 وزارت ارشاد ملی به وزارت ارشاد اسلامی تغییر نام یافت (تصویب آقای دوزدوزانی بعنوان وزیر ارشاد اسلامی)

در سال 1363 سازمان اوقاف از نخست وزیری منتزع و با سازمان حج و زیارت ادغام و سازمان حج و اوقاف و امور خیریه وابسته به وزارت ارشاد اسلامی تشکیل گردید.

در سال 1364 اداره حفظ میراث فرهنگی شهرستانها، اداره کل موزهها، اداره کل کاخها، اداره کل بناهای تاریخی از وزارت ارشاد اسلامی منتزع و به سازمان میراث فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی منتقل شد.

در 12/12/1365 با تصویب قانون و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شد.

سازمانهای وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عبارتند از:

• سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی
• سازمان حج و اوقاف و امور خیریه
• سازمان مراکز ایرانگردی و جهانگردی
• سازمان چاپخانه و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی

در مورخ 15/8/1370 بموجب مصوبه شورایعالی اداری سازمان حج و اوقاف و امور خیریه به دو سازمان «حج و زیارت» و «اوقاف و امور خیریه» تفکیک گردید.

در مورخ 30/4/1374 به موجب مصوبه شورایعالی اداری معاونت امور بین الملل وزارت ارشاد اسلامی منحل و وظایف آن به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی واگذار گردید.

در مورخ 29/3/1378 به موجب مصوبه شورایعالی اداری وظایف معاونت سیاحتی و زیارتی به سازمان ایرانگردی و جهانگردی الحاق گردید.

در مورخ سال 29/8/1378 به موجب مصوبه شورایعالی اداری سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی در کتابخانه ملی ایران ادغام گردید.

در مورخ 17/3/1379 براساس بازنگری در ساختار حوزه مرکزی و به موجب موافقت سازمان امور اداری و استخدامی کشور معاونت طرح و برنامهریزی و تحول اداری در وزارت ایجاد گردید.

در سال 1383 نمودار نهایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در غالب شش معاونت شامل چهار معاونت تخصصی و دو معاونت پشتیبانی به تایید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور رسید و برای اجرا ابلاغ گردید.

تشکیلات تفصیلی مربوطه کماکان در دست تهیه میباشد.

وظایف و سیاست های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

راهبردهای محتوایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

1.  تعمیق و نشر ارزش­های انقلاب اسلامی برپایه مکتب فکری و سیاسی امام راحل و رهبر معظم انقلاب اسلامی
2.  ترویج و اقامه احکام الهی، نشر و تقویت اخلاق اسلامی و فضائل انسانی برپایه دین ­مداری و فرهنگ دینی
3. نقد مکاتب الحادی و انحرافی در عرصه­های فرهنگی، هنری، اجتماعی و مبارزه جدی با خرافات و موهومات
4. تبیین و تقویت فرهنگ مهدویت و نهضت انتظار و ترویج روح بیداری اسلامی
5. 5 تبیین و تاکید بر مولفه­های هویت ایرانی – اسلامی برپایه میراث تاریخ تمدنی، مشاهیر و مفاخر ایرانی و اسلامی
6. تقویت روحیه عزت، افتخار، خودباوری ملی، امیدواری و نشاط فردی و اجتماعی
7. تولی و تبری، تعمیق روحیه دشمن­شناسی، ترویج فرهنگ ظلم­ستیزی و استکبارستیزی
8. تبیین و ارائه الگوهای مطلوب حیات طیبه فردی – اجتماعی برپایه معارف و آموزه­های قرآن، پیامبر اعظم و اهل بیت (سلام­ا... علیهم)
9. توجه و تاکید بر نقش بنیان خانواده و خانواده­محوری در حیات فرهنگی جامعه و ممانعت از گسست نسل­ها
10. ترویج روحیه سلحشوری، فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت­طلبی و ذلت­ناپذیری
11. مبارزه با فساد و تبعیض و اصلاح فرهنگ نظام مدیریتی برپایه عدالت­خواهی و اهتمام به امر به معروف و نهی از منکر
12. افزایش و ارتقاء آگاهی­های عمومی و فرهنگ عمومی براساس تمدن فرهنگ ایرانی – اسلامی و اهتمام جدی به زبان فارسی
13. بازشناسی و بازتولید میراث، سنن و آداب و رسوم ایرانی در مناطق مختلف کشور ایران اسلامی
14. ترویج و اشاعه روحیه کار و خلاقیت در راستای فرهنگ مطلوب تلاش و برپایی

اهداف اساسی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی

1. رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی
2. استقلال فرهنگی و مصونیت جامعه از نفوذ فرهنگ اجانب
3.  اعتلای آگاهی های عمومی در زمینه های مختلف و شکوفایی استعدادها و روحیه تحقیق ، تتبع و ابتکار در جامعه.
4. رواج فرهنگ و هنر اسلامی
5. آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و مظاهر و اهداف انقلاب اسلامی
6. گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف به خصوص مسلمانان و مستضعفان جهان
7. فراهم آمدن زمینه های وحدت میان مسلمین

وظایف اساسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

1. سیاستگذاری برای رشد و اعتلای فرهنگ و هنر ایران و اسلام به عنوان عناصر هویت ملی

2. سیاستگذاری و برنامه ریزی در زمینه فرهنگ عمومی و اصول سیاست فرهنگی کشور

3. برنامه ریزی و ایجاد بسترهای لازم به منظور پرورش استعداد، انگیزه و ذوق فرهنگی و هنری و تقویت روحیه ابتکار و تحقیق آحاد جامعه به ویژه نسل جوان

4. سیاستگذاری و برنامه ریزی برای توسعه، تعمیق و ترویج فرهنگ قرآن کریم و عترت طاهرین (علیهم السلام)

5. برنامه ریزی در راستای زنده نگاهداشتن و تبیین اندیشه دینی، فرهنگی و سیاسی حضرت امام خمینی (ره)

6. تدوین راهکارهای عملی در جهت تحقق منویات و تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ و هنر

7. برنامه ریزی جهت بهره گیری از ابزار و امکانات متناسب به منظور رویارویی با جنگ نرم فرهنگی و تبلیغات سوء رسانه های بیگانه

8. سیاستگذاری و برنامه ریزی به منظور فراهم سازی زمینه کارآفرینی، اشتغال پویا و رونق اقتصادی بخش فرهنگی کشور

9. برنامه ریزی و هماهنگی در زمینه همکاری با مراجع تصمیم گیر و تأثیر گذار در ارتباط با مهندسی فرهنگی کشور

10. سیاستگذاری، برنامه ریزی، هدایت و حمایت از رشد و توسعه فعالیت های فرهنگی، هنری، مطبوعاتی و اطلاع رسانی

11. سیاستگذاری برای تعیین ضوابط صدور مجوز تأسیس، توسعه یا انحلال مراکز، موسسات، کانون ها، انجمن ها، مجامع و سایر تشکل های فرهنگی، هنری، مطبوعاتی و اطلاع رسانی

12. سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر اداره امور مربوط به دوره های آموزش عالی علمی - کاربردی فرهنگ و هنر

13.برنامه ریزی و نظارت بر ایجاد و گسترش فضاهای فرهنگی و هنری شامل کتابخانه ها، کانون های فرهنگی و هنری مساجد، سالن های نمایش، موزه های فرهنگی و هنری، مراکز دائمی نمایشگاه های فرهنگی و هنری و نظایر آن

14. تهیه و تدوین آئین نامه ها، ضوابط و مقررات ناظر بر برگزاری جشنواره ها، نمایشگاه ها، مراسم و مسابقات فرهنگی و هنری در سطح ملی و بین المللی

15. سیاستگذاری، برنامه ریزی و حمایت از توسعه کمی و کیفی و بهره مندی از فناوری اطلاعات، ارتباطات و رسانه های دیجیتال در بخش فرهنگ و هنر؛ اعم از فضای واقعی و مجازی

16. سیاستگذاری برای تعیین ضوابط و برنامه های مربوط به آموزش منابع انسانی بخش فرهنگ و هنر و تأسیس، اداره و انحلال موسسات آموزشی در رشته های فرهنگی و هنری و نظارت بر فعالیت آنها با همکاری دستگاه های ذیربط

17. برنامه ریزی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان، هنرمندان و پژوهشگران قانون حمایت از پدید آورندگان نرم افزارهای چند رسانه ای و ایجاد مراکزی برای ثبت آثار پدید آورندگان

18. تدوین سیاست های حمایتی برای تأمین خدمات اجتماعی، درمانی و اعتباری نویسندگان، هنرمندان و روزنامه نگاران

19. سیاستگذاری، برنامه ریزی، نظارت و حمایت از امور مربوط به معرفی و بزرگداشت عالمان و متفکران عرصه فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و احیا و انتشار آثار ارزنده آنان و همچنین معرفی آثار فرهنگی و تمدن اسلام و ایران

20. سیاستگذاری برای تدوین ضوابط و شاخص های مربوط به :

1-20. توسعه، گسترش، احداث، بهره برداری و نحوه اداره مجتمع ها، تالارها، فرهنگسراها و سایر فضاها و مراکز فرهنگی، مطبوعاتی، کتابخانه های عمومی، کانون های فرهنگی هنری مساجد با تأکید بر بهینه سازی ارائه خدمات فنی، تخصصی و آموزشی

2-20. صدور اجازه تاسیس، انحلال و نحوه اداره موسسات خبری و نمایندگی های خبرگزاری و رسانه های خارجی و صدور اجازه فعالیت برای خبرنگاران خارجی در کشور بر طبق مقررات مربوطه و نظارت بر آنها

3-20. نحوه فعالیت خبرنگاران داخلی و نظارت بر اجرای آن

21. تعیین ضوابط مربوط به انتشار نشریات و بولتن های داخلی و بروشورهای وزارتخانه ها، موسسات و شرکت های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی

22. تعیین اهداف کمی و کیفی در جهت غنی سازی اوقات فراغت آحاد جامعه با همکاری دستگاه های ذیربط

23. سیاستگذاری و تنظیم برنامه های فرهنگی، هنری و تبلیغاتی برای انعکاس مناسب فعالیت ها و اقدامات دولت و دستگاه های اجرایی و نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی غیر دولتی در سطح جامعه

24. سیاستگذاری در جهت صدور مجوز فعالیت های فرهنگی، هنری و تبلیغاتی اقلیت های دینی و مذهبی شناخته شده در قانون اساسی و نظارت بر آنها

25. سیاستگذاری در جهت شناساندن مبانی، اهداف و دستاوردهای انقلاب اسلامی و فرهنگ و هنر ایرانی به جهانیان از طریق توسعه مناسبات، مبادلات و روابط فرهنگی با مجامع و سازمان های بین المللی و منطقه ای

26. برنامه ریزی برای حمایت از صدور محصولات فرهنگی و هنری به خارج کشور و حضور مؤثر در بازارهای جهانی

27. سیاستگذاری و نظارت بر امور حج و زیارت در چارچوب قوانین و مقررات مصوب مربوطه

28. سیاستگذاری و نظارت بر فعالیت های اوقاف و امور خیریه بر اساس قوانین و مقررات مربوطه

29. سیاستگذاری در جهت تقویت، توسعه و آموزش زبان فارسی در خارج از کشور

30. سیاستگذاری و نظارت بر فعالیت های فرهنگی – تبلیغاتی در خارج از کشور و پیگیری و هماهنگی انعقاد و اجرای موافقت نامه ها و برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و تبلیغی با سایر کشورها