زمان مطالعه: 7 دقیقه
موزه ملی ایران

موزه ملی ایران

موزه ملی ایران با قدمتی بیش از 70 سال، و دارا بودن سیصد هزار شیء و زیربنای بالای 20 هزار مترمربع نه تنها بزرگترین موزه باستان شناسی و تاریخ ایران است

موزه ملی ایران با قدمتی بیش از 70 سال، و دارا بودن سیصد هزار شیء و زیربنای بالای 20 هزار مترمربع نه تنها بزرگترین موزه باستان شناسی و تاریخ ایران است بلکه از نظر حجم، تنوع و کیفیت آثار نیز جزء یکی از چند موزه معتبر جهان محسوب می شود. این موزه در فرهنگ موزه داری ایران به عنوان موزه مادر به شمار می رود که هدف از برپایی آن، نگاهداری و پژوهش در آثار گذشتگان و انتقال آنها به آیندگان، ایجاد و تقویت تفاهم میان اقوام و ملل، شناخت و نمایش سهم ایرانیان در بالندگی فرهنگ و تمدن جهانی و تلاش در بهبود و افزایش میزان دانش عمومی مردم است

تاریخچه موزه ملی ایران

طبق اسناد تاریخی، پیشنهاد ایجاد مکانی به نام موزه، برای نخستین بار در ایران از سوی مرحوم مرتضی قلی هدایت ملقب به صنیع الدوله مطرح شد که هرگز نتوانست به آرزویش جامه عمل بپوشاند؛ پس از آن، در سال 1295 هجری شمسی همزمان با تأسیس وزارت معارف و صنایع مستظرفه در ایران، اولین موزه به معنای اعم آن (قدیمی ترین موزه ایران به معنای اخص، موزه همایونی است که به دستور ناصرالدین قاجار در ضلع شمال کاخ گلستان در سال 1294 هجری قمری بر پا گردید و متشکل از هدایای خارجی شاهان قاجار و جواهرات سلطنتی بود.) به نام "موزه ملی" به همت مرتضی قلیخان ممتازالملک با دارا بودن بیش از 270 قلم شیء در یکی از اتاقهای مدرسه دارالفنون بر پا گردید، که پس از مدتی آثار تاریخی این مجموعه نیز از مدرسه درالفنون به تالار آئینه واقع در ساختمان مسعودیه منتقل شد.

همزمان با برپایی نخستین موزه در ایران و پی بردن مردم به اهمیت مواریث فرهنگی از یکسو، و از سوی دیگر با آغاز حفاریهای باستان شناسان اروپایی به ویژه هیأت فرانسوی به ریاست ژاک دمرگان (J.Demorgan) در شوش و لغو انحصار امتیاز کاوش فرانسویان در ایران در سال 1306 هجری شمسی، ایجاد موزه ای جهت نگهداری و نمایش آثار به دست آمده از حفریات باستانشناسی احساس شد؛ از همین رو، از سوی دولت وقت به آندره گدار (A.Godard) مهندس معمار فرانسوی – که از سال 1308 هجری شمسی در استخدام دولت وقت ایران بود – ماموریت داده شد تا نقشه نخستین موزه علمی ایران را طراحی کند؛ در نهایت، ساختمان موزه ایران باستان به سبک معمـاری ایرانی با سر در ورودی مشابه ایوان بلند طاق کسری مطلق به دوره ساسانی و با آجرهای قرمز رنگ بر اساس طرح مهندس معمار فرانسوی و با معماری حاج عباس قلی معمار باشی؛ در سـال 1314 هجـری شمسی آغاز شـد و پس از 2 سال مورد بهره برداری قرار گرفت.

موزه ایران باستان

موزه ملی ایران
موزه ملی ایران

سالن ایران باستان در سال 1316، رسماً بازگشایی شد. اندیشه تأسیس و فعالیت موزه، در بطن تفکرات و تحولات سال های دهه 1300 و 1310 خورشیدی شکل گرفت. در این سال ها،‌ اندیشه های نوگرائی، با تکیه بر اصول فرهنگ کهن ایرانی و احیای سنت ها و ارزش ها و افتخارات ایران باستان، گسترش و نمود روز افزونی داشت، که تبعات آن احداث نهادها و موسسات علمی – فرهنگی، صنعتی، نظیر دانشگاه تهران، بیمارستان ها، مدارس و ... موزه بود.

ساخت موزه دوران اسلامی با انگیزه انجام فعالیتهای مختلف فرهنگی در سال 1323 در محوطه بر پایه همین تفکرات، تغییرات بنیادین در قوانین باستان شناسی و علمی شدن این شاخه از فعالیت ها و پژوهش های تاریخی – فرهنگی به وجود آمد، و در عین حال فعالیت های میدانی و پژوهشی باستان شناختی، هدفمند شد و توسعه کمی و کیفی مشهودی یافت.به تبع آن، اندیشه ایجاد مکانی جهت ارائه آثار تاریخی – فرهنگی و پژوهشی، پیرامون فرهنگ و تمدن ایران و معرفی و آموزش آن در سطوح داخلی و خارجی قوت گرفت که ماحصل آن، ارائه طرح، تصویب و تأسیس موزه ایران باستان بود.

جهت عملی شدن این اندیشه، وزارت معارف آن زمان، "آندره گدار"، مهندس معمار فرانسوی، که متخصص مطالعات شرق شناسی نیز بود را به ایران دعوت نمود و مسئولیت امور اجرائی و مدیریتی موزه ایران باستان را به وی محول نمود. آندره گدار، طرح و پلان موزه را که بعدها به دلایلی، تغییراتی در آن ایجاد شد را بر پایه معماری سنتی ایرانی، بویژه معماری پارت و ساسانی، ارائه نمود. در این طرح، پلان با حیاط مرکزی و ورودی طاق ضربی و کاربرد آجرهای قرمز و شبهه ستون های تزئینی، شاخصه های معماری دوره اشکانی و ساسانی، بویژه کاخ اردشیر در فیروزآباد و کاخ کسری در تیسفون را به وضوح نشان میداد. اندیشه یک چنین طرحی درست متناسب با اهداف و فعالیت های موزه بود، چرا که موزه ایران باستان به واقع به عنوان موزه مرکز باستانشناسی ایران، در برگرفتن آثار تاریخی-فرهنگی بدست آمده از کاوش های باستان شناسی در سراسر ایران فعالیت می کرد.

طرح سنتی ارائه شده توسط گدار، توسط 2 نفر معمار ایرانی شاغل در وزارت معارف (استاد مراد تبریزی و...) به مرحله اجرا در آمد.گسترش کاوش های باستان شناختی و ازدیاد روز افزون آثار در موزه ملی ایران، موجب شد که این موزه طی چند مرحله، گسترش کمی و کیفی یا در حد فاصل سالهای 1357 تا 1370، علاوه بر تعویض ویترین های موزه، نوسازی سیستم گرمایشی و سیستم برقی موزه، واحدهایی تحت عنوان انبار و گنجینه در زیر موزه موزه، ساخته و اضافه شد.

در سال 1375، آثار دوران اسلامی، رسماً از موزه ایران باستان منفک و به ساختمان مجاور موزه منتقل شد. این ساختمان که در سال 1337 ساخته شده بود، در ابتدا با هدف احداث موزه منتقل شد. این ساختمان که در سال 1337 ساخته شده بود، در ابتدا با هدف احداث موزه مردم شناسی مدنظر بود، که پس از انقلاب، با ایجاد سازمان میراث فرهنگی، و تمرکز اشیاء باستانی در موزه ایران باستان، طرح تغییر نام کلی موزه، به موزه ملی ایران و اضافه شدن موزه ای تحت عنوان موزه اسلامی مطرح و اجرا شد که در نهایت در سال 1375 با گشایش رسمی موزه دوران اسلامی، مجموعه موزه ایران باستان و موزه دوران اسلامی، تحت عنوان موزه ملی ایران رسمیت یافت.

برخی دیگر از بخش های موزه ملی

موزه ایران باستان (موزه ملی ایران)
موزه ایران باستان (موزه ملی)

همانطوریکه عنوان شد، موزه ایران باستان در واقع موزه باستان شناسی، با اهداف معرفی غنای تاریخی – فرهنگی ایران است، و به همین دلیل به عنوان موزه مادر در کشور، وظیفه غنی سازی سایر موزه های باستان شناسی ایران را برعهده دارد. در موزه ایران باستان 2 بخش اصلی وجود دارد که متناسب با تقسیم بندی ادوار فرهنگی و گاهنگاری مصوب باستان شناختی، تحت عنوان بخش پیش از تاریخ و بخش تاریخی معرفی شده است.

در عین حال به دلیل غنای برخی از مجموعه های موزه، بخش های فرعی بطور کمابیش متصل در سالن موزه ایران باستان فعالیت می کند، از جمله بخش (مهر و سکه) و بخش برنزهای لرستان با تکیه بر مدارک باستان شناختی، پیشینه حضور انسان فرهنگی، و فرهنگ جوامع انسانی در ایران، به دوره کهن سنگی قدیم باز می گردد.

قدیمی ترین ابزار و آثار فرهنگی بدست آمده از گروه های انسانی این دوره در ایران، مربوط به حدود 250,000 تا 1,000,000 سال پیش است که از مناطق کشف: رود خراسان، گنچ پرگیلان، هلیلان لرستان، ماهی دشت کرمانشاه و... بدست آمده است.

مهمترین آثار فرهنگی بر جای مانده از این دوران در ایران و در تمامی نقاط جهان، ابزارهای سنگی است. این دوره، معرف فرهنگ هایی است که تقریباً بطور کامل وابسته به محیط زیست خود بوده اند. جوامع و گروه های انسانی که جهت تامین معیشت خود، از طریق جمع آوری خوراک و شکار، در محدود های مشخص جغرافیایی در تردد بوده اند. فرهنگ هائی که فاقد مساک دائمی و معماری بوده و فرمول معیشتی آنها، تهیه و مصرف بوده است.

تکنولوژی ابزار سازی این دوره، با تراش سنگ و ایجاد ساتورها ، قلوه ابزارها و همچنین کاربرد آنچه که طبیعت در اختیارشان قرار میداد، مثل چوب و... شناخته شده است.

دوره کهن سنگی

دوره کهن سنگی که خود به دوره های کوچک تری تقسیم بندی می شود (کهن سنگی قدیم، میانه، جدید و پایانی) معرف یک دوره طولانی مدت از حیات اجتماعی – اقتصادی و فرهنگی انسان است که تاریخ های نسبی آن در ایران به شرح زیر است: کهن سنگی قدیمی 1,000,000 تا 250,000 سال قبل کهن سنگی میانی 250,000 تا 70,000 - 40,000 سال قبل کهن سنگی جدید 40,000 تا 15,000 سال قبل کهن سنگی پایانی 15,000 تا 10,000 سال قبل

مدارک تقسیم بندی دوره بزرگ کهن سنگی ، علاوه بر بعد زمانی، تحولاتی است که در تکنولوژی ساخت ابزارهای سنگی به وجود می آید. مسلماً یکی از شاخصه های فرهنگ انسانی، روند پیشرفت آن است.در دوره کهن سنگی میانی، تولید و ساخت ابزارهای متنوع تر و ظریف تر، با گسترش کاربرد آنها، و در دوره کهن سنگی جدید، تولید تیغه های سنگی، ابزارهای حکاکی، مته ها و... ابزارهای هندسی و در کهن سنگی پایانی، تخصصی تر شدن ابزارها و تولید ابزاری کمپوزیت را شاهد می باشیم.

مسلماً با پیشرفت در صنایع ابزار سازی، اقتصاد و معیشت نیز دچار دگرگونی شده و شناخت و تسلط انسان بر محیط زیست پیرامون خود و خواص مواد، فزونی میابد. ماحصل روند پیشرفت تکنولوژیکی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی دوره سنگی، در دوره بعدی که تحت عنوان نوسنگی شناخته میشود، به بروز انقلاب مهمی در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انسان منجر شد. در این دوره، به مرور، و در برخی مناطق مستعد زیست محیطی، تحول عظیم تولید خوراک (کشاورزی و دامداری) و استقرار دائمی (معماری) بوجود آمد.

موزه دوران اسلامی

نمونه های متنوعی از اشیاء و آثار هنری دوران مختلف در موزه دوران اسلامی به نمایش در آمده است. این موزه شامل سه طبقه می باشد. در طبقه اول آن، سالن اجتماعات و نمایشگاه موقت قرار دارد. در طبقه دوم نمایش اشیاء بصورت موضوعی می باشد و شامل گنجینه قرآن، نسخ خطی (شامل کتب علمی، ادبی ، تاریخی) و موضوعاتی چون نقاشی و خوشنویسی، ادوات و ابزار کتابت، وسائل روشنائی، ابزار نجوم، ابزار پزشکی، و هنرهایی چون سفالگری، فلزکاری، منسوجات و... است . در طبقه سوم اشیاء بر اساس سیر تاریخی و با تکیه بر تزئینات معماری ارائه شده است.

آدرس و تلفن موزه ملی ایران

آدرس تهران، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان 30 تیر
تلفن 02166702061-3
ایمیل info@nationalmuseumofiran.ir
ساعات بازدید  ساعت 9 صبح لغایت 18
لوکیشن
نمایش در نقشه گوگل مپ ، نمایش در نقشه نشان ، نمایش در نقشه بلد



شایان ذکر است:

  • موزه ملی ایران همه روزه و بدون تعطیلی پذیرای بازدیدکنندگان گرامی است.
  • در روزهای 20 و 28 ماه صفر، 21ماه رمضان، 25 ماه شوال، 9 و 10 ماه محرم الحرام و 14 و 15 خرداد نیز تعطیل است.
  • موزه ملی ایران در روز جهانی موزه (28 اردیبهشت) به صورت رایگان پذیرای بازدیدکنندگان می باشد.
  • همچنین هزینه بازدید از موزه برای دانشجویان و دانش آموزان نیم بها و برای بازنشستگان رایگان است.

تصاویر موزه ملی ایران

ورودی موزه ملی ایران
ورودی موزه ملی ایران
موزه ملی ایران
موزه ملی ایران
اثرهای موزه ملی ایران
اثرهای موزه ملی ایران
داخل موزه ملی ایران
داخل موزه ملی ایران
نظر خود را درباره «موزه ملی ایران» در کادر زیر بنویسید :
لطفا شرایط و ضوابط استفاده از سایت آسمونی را مطالعه نمایید
ارزیابی مهاجرت
: برای دریافت مشاوره درباره موزه ملی ایران فرم زیر را تکمیل کنید

هزینه مشاوره ۳۰ هزار تومان می باشد

پاسخ مشاوره شما ظرف 1 روز کاری در پنل شما درج می شود و پیامک دریافت می کنید


دسته بندی های وب سایت آسمونی

آسمونی شامل بخش های متنوعی است که هر کدام از آنها شامل دنیایی از مقالات و اطلاعات کاربردی می باشند، شما با ورود به هر کدام از دسته بندی های مجله اینترنتی آسمونی می توانید به زیردسته های موجود در آن دسترسی پیدا کنید، برای مثال در دسته فیلم و سینما؛ گزینه هایی مثل نقد فیلم، معرفی فیلم ایرانی، فیلم بین الملل، انیمیشن و کارتون و چندین بخش دیگر قرار دارد، یا بخش سلامت وب سایت شامل بخش هایی همچون روانشناسی، طب سنتی، نکات تغذیه و تناسب اندام می باشد.